dailyvideo

Wybierz temat:

porty lotnicze (103) airports in Poland (72) szybka kolej miejska (47) polityka transportowa (39) reformy PKP (32) szybka kolej regionalna (30) transport publiczny (22) demonopolizacja rynku kolejowego (20) lotniska powojskowe (19) airport links (17) skm kraków (16) transport policy (16) skm łódź (15) skm warszawa (9) PKP (8) kolejnictwo (8) konkurencja na kolejach (8) skm wrocław (8) tanie linie kolejowe (8) deregulacja (7) ekologia (7) kolej na Lubelszczyźnie (7) porty morskie (7) skm szczecin (7) transport autobusowy (7) urban sprawl (7) railway reforms (6) skm radom (6) Wprowadzenie do ekonomiki kolei (5) infrastruktura drogowa (5) komunikacja miejska (5) związki komunikacyjne (5) metro kraków (4) Lubuska Kolej Regionalna (3) koleje w Wielkiej Brytanii (3) prywatyzacja (3) skm LGOM (3) skm legnica (3) skm poznań (3) suburbanizacja (3) tramwaj dwusystemowy (3) Łódź (3) żegluga śródlądowa (3) PKP Cargo (2) Rynek Kolejowy (2) SKR (2) koleje w RFN (2) polityka parkingowa (2) recenzje (2) skm jelenia góra (2) skm toruń (2) transport abutobusowy (2) Aleksander Janiszewski (1) Kolej Wschodnia (1) Montenegro (1) Ostbahn (1) Płock (1) aglmomeracja płocka (1) autostrady (1) bezpieczeństwo (1) kielce (1) koleje w Estonii (1) koleje w Holandii (1) koleje w Szwajcarii (1) koleje w Szwecji (1) koleje w USA (1) model Zwickau (1) motoryzacja indywidualna (1) motoryzacja masowa (1) parkuj i jedź (1) poznań (1) segmentacja rynku (1) skm Bielsko- Biała (1) skm GOP (1) skm bydgoszcz (1) skm częstochowa (1) skm gdynia (1) skm gorzów (1) skm nowy sącz (1) skm stalowa wola (1) skm wałbrzych (1) szczecin (1) trafic engineering (1) transport appraisal (1)

Transport szynowy znika z pejzażu wielu polskich miast



Stary port w Gliwicach. Dokładnie w tym miejscu budowana jest śródmiejska droga szybkiego ruchu przez (częściowow wyburzane) ścisłe centrum miasta, w sprzeczności z polityką transportową typową dla państw cywilizacji Zachodu. (cc wikimedia)

Polska polityka transportowa w świetle krajów postsowieckich
O ile w Europie Zachodniej tendencje w polityce transportowej odwróciły się, a systemy tramwajowe czy kolejowe w miastach są masowo przebudowywane na systemy metra naziemnego czy kolei lekkiej, o tyle w Polsce, Rosji i kilku innych państwach postsowieckich z nielicznymi wyjątkami kontynuowana jest polityka transportowa sprzed półwiecza.
Często ma ona głęboko dramatyczny wymiar- w największej w Polsce aglomeracji Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego zlikwidowano w przeciągu ostatniego półwiecza około  1/5 długości sieci tramwajowej oraz 70- 80 % systemu pasażerskich kolei dojazdowych (wąskotorowych), co wydaje się absurdem zważywszy na brak innych systemów szybkiej komunikacji zbiorowej w tym największym w Polsce skupisku ludności.
Także mniejsze miasta tracą transport zbiorowy: w Grudziądzu zmniejszono liczbę linii tramwaju z 2 do jednej, w Gorzowie zamierzano zlikwidować system tramwaju, w Zielonej Górze w ciągu trzech ostatnich lat zdemontowano system kolei miejskiej płacąc za rozbiórkę torowiska więcej niż wynosiły koszty modernizacji istniejącej 3,3- kilometrowej kolejowej linii śródmiejskiej. Przy obecnym stanie prawnym szanse na pociągnięcie polityków do odpowiedzialności finansowej za spowodowane straty gospodarcze są niewielkie.
Fala likwidacji w latach 2009- 2012
Ostatnie likwidacje prowadzono w ogromnym pośpiechu, często w ciągu stukilkudziesięciu czy kilkuset dni od ogłoszenia zamiaru demontażu torowisk i zamknięcia systemów, nim sprawy były procedowane przez sądy (do czego, jak wynika ze źródeł, nigdy nie doszło w przypadku Gliwic i Zielonej Góry).
W latach 2010- 2011  wyrywano i demontowano systemy w całych miastach, jak w Gliwicach, gdzie kosztem ok. 700 milionów PLN zastąpiono system szynowej komunikacji naziemnej w korytarzu Katowice- Gliwice budowaną aktualnie śródmiejską drogą szybkiego ruchu, pod której budowę wyburzono znaczną część ścisłego centrum miasta. W 1986 oraz 1992 zlikwidowano dużą część torowisk w Gliwicach, pozostawiając pojedynczy odcinek do pętli Wójtowa Wieś, zlikwidowany definitywnie 13 października 2011 roku.
Gliwice są stolicą polskiego przemysłu samochodowego, w mieście znajduje się fabryka General Motors Manufacturing Poland, w której produkowany jest obecnie model Astra IV, a także japońska fabryka produkująca katalizatory do silników diesla NGK Ceramics. Inwestycja polegająca na całkowitej likwidacji systemów szybkiego transportu szynowego i zastąpienia ich śródmiejską drogą szybkiego ruchu jest ewenementem w europejskiej polityce transportowej- wyburzanie śródmieść miast pod budowę tras szybkiego ruchu zostało zarzucone ok. 40 lat temu, w związku z przemianami politycznymi w tych społeczeństwach.
W największej polskiej aglomeracji zlikwidowano także niedokończone fragmenty Kolei Ruchu Regionalnego- ogromnej inwestycji mającej na celu wprowadzenie systemu S-bahn opartego o budowę nowych torowisk na specjalnie do tego celu poszerzonych korytarzach istniejących linii kolejowych w aglomeracji. Zlikwidowano też niemal całkowicie system wąskotowych obsługujących ongiś ogromne potoki ruchu pasażerskiego. Istnieje szereg europejskich aglomeracji w których systemy kolei wąskotorowej przebudowano na systemy naziemnego metra, szczególnie często taka sytuacja ma miejsce w aglomeracjach hiszpańskich (sytemy FEVE, Euskotren etc.)
Rys. System kolei dojazdowych w aglomeracji GOP. Kolor czerwony: odcinki zdemontowane, kolor czarny: odcinki zachowane. cc wikimedia, autor: Chrochodyl
O ile w Gliwicach w 1990 roku zbudowano stację Gliwice Wąskotorowe dla ruchu pasażerskiego, wg stanu na 2013 roku cały system został zlikwidowany, w części pod budowę trasy szybkiego ruchu przez wyburzone części śródmieścia miasta. Na terenie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, aglomeracji liczącej ok. 3,5  mln. mieszkańców, zlikwidowano około 70- 80 % sieci infrastruktury szybkiego transportu pasażerskiego z wykorzystaniem torowisk o szerokości 785 mm. Pozostałe nieliczne fragmenty istnieją głównie poza terenem zurbanizowanym i mają jedynie znaczenie turystyczne (linia Bytom- Miasteczko Śląskie z regularnym ruchem turystycznym).
Skala likwidacji systemu kolei lekkiej w największej polskiej aglomeracji
Kolorem czarnym i szarym oznaczono zlikwidowane fragmenty sieci. Likwidacje objęły całe fragmenty sieci wokół Gliwic, Bytomia, Będzina etc. Źródło grafiki: http://magazyn.wpk.katowice.pl/art/schemat_hist.htm
gop
Między rokiem 1990 a 2007 jedyną większą modernizacją był niedokończony remont torowiska linii 6/41 wykonywany przez firmę Alstom[1][2], która w ramach tej samej umowy dostarczyła również 17 niskopodłogowych tramwajów Konstal 116Nd. Nie tylko nie powstały żadne nowe odcinki torowisk, lecz również rozpoczęto likwidację części istniejących. W 1986 oraz 1992 zlikwidowano dużą część torowisk w Gliwicach, pozostawiając pojedynczy odcinek do pętli Wójtowa Wieś. Od 1 kwietnia 2006 na wniosek Tramwajów Śląskich zawieszono komunikację tramwajową na liniach 8 i 25 do Dąbrówki Wielkiej i Wojkowic, która mimo sprzeciwu mieszkańców oraz samorządów, została zastąpiona autobusami[3]. Przewoźnik tłumaczył likwidację oszczędnościami wynikającymi z demontażu infrastruktury. Po prywatyzacji największym problemem jest brak jednolitej wizji rozwoju komunikacji tramwajowej w regionie oraz przeciwstawne tendencje. Z jednej strony istnieje grupa miast (m.in. Katowice, Bytom i Zabrze), które rozpoczęły inwestycje infrastrukturalne, a z drugiej w innych miastach dokonuje się dalszej likwidacji linii lub ograniczania oferty przewozowej, argumentując to brakiem zapotrzebowania czy kosztami. W ten sposób 1 stycznia 2009 na wniosek prezydenta Chorzowa została zlikwidowana linia 12[4], zaś od 1 września zawieszona została komunikacja tramwajowa na terenie Gliwic. Obydwa wydarzenia zbulwersowały wielu ekspertów oraz mieszkańców[5][6]. W Gliwicach likwidacja tramwajów przeprowadzona została w atmosferze skandalu, bez przeprowadzenia konsultacji społecznych[7], co było bezpośrednią przyczyną zorganizowania referendum w sprawie odwołania prezydenta Zygmunta Frankiewicza oraz rady miasta[8][9]. Mimo zwycięstwa przeciwników likwidacji tramwajów, referendum nie zostało uznane z uwagi na zbyt niską frekwencję. Samorządowcy przeciwni komunikacji tramwajowej twierdzą, że komunikacja autobusowa jest tańsza w eksploatacji oraz utrzymaniu, a także że pozwala na zapewnienie wyższego komfortu podróży. Naukowcy i eksperci zarzucają im krótkowzroczność, fałszowanie informacji dotyczących efektywności poszczególnych środków transportu oraz manipulacje polegające na pomijaniu niewygodnych faktów oraz stosowaniu niemiarodajnych wskaźników[10].  (źródło: wikipedia )
LiniaOdcinek zlikwidowany lub zawieszonyRok likwidacji lub zawieszenia
1Gliwice Zwycięstwa - Gliwice Zygmunta Starego1986
1/4Gliwice Zajezdnia - Gliwice Wójtowa Wieś Pętla2009
2Gliwice Zwycięstwa - Gliwice Trynek1985
7Łagiewniki Targowisko - Bytom Plac Sikorskiego2008 (w 2013 przystąpienie do reaktywacji)
8Bytom Siemianowicka - Dąbrówka Wielka Pętla2006
12Siemianowice Plac Skargi - Chorzów Plac Hutników2008
25Będzin Partyzantów/Muzeum - Żychcice Pętla2006
31Bytom Łużycka - Wieszowa Koniec Jazdy1983
32Bytom Łużycka - Stolarzowice Wolności1983
33Rokitnica Ratusz - Mikulczyce Dworzec1968
34Bytom Karb Mijanka - Dąbrowa Miejska Park1976-1980
36Bytom Pogoda - Piekary Kościół1979-1982

Spustoszenia w systemie kolei normalnotorowych w obszarach aglomeracji
Niezbadane do dziś spustoszenie w infrastrukturze metra naziemnego o standardzie kolei lekkiej (light rail) występuje na sieci PKP. Nie jest znana nawet dokładna liczba zlikwidowanych odcinków torowisk kolei normalnotorowej w obszarze zurbanizowanym.
W Zielonej Górze w latach 2010- 2012 zlikwidowano dośc kompletny system kolei podmiejskiej obsługujący najbardziej zurbanizowany obszar miejski spośród wszystkich linii kolejowych w całym województwie, odcinając największe skupiska ludności w południowej części woj. lubuskiego od możliwości obsługi komunikacyjnej transportem szynowym. Straty wynoszą minimum 120 mln PLN, bez ujęcia kosztów związanych ze zmniejszonymi wpływami z przewozów pasażerskich koleją w aglomeracji Zielona Góra- Sulechów- Nowa Sól.
Łączna suma strat dla gospodarki tego regionu może sięgać nawet 200- 300 mln PLN. Nie wydaje się możliwe, aby te sumy można było odzyskać od osób podejmujących kontrowersyjne decyzje bez jakichkolwiek mechanizmów demokratycznych. Sam dwukrotnie zabrałem głos w tej sprawie podczas obrad Rady Miejskiej Zielonej Góry.
Politycy powinni płacić za swoje decyzje
Mam wrażenie że jedynie finansowa odpowiedzialność decydentów za ich decyzje jest w stanie cokolwiek w tym temacie zmienić. Gdyby decydenci pokrywali koszty strat gospodarczych z tytułu swoich kontrowersyjnych decyzji, do podobnych sytuacji dochodziłoby rzadziej. Jak na razie, w Gliwicach nie doszło w ogóle do procesu- likwidacja infrastruktury odbyła się metodą faktów dokonanych, podobnie jak w Zielonej Górze. Kolejne likwidacje są planowane wokół Łodzi.
Jak na razie, system gospodarki mieszanej, w którym całość decyzji odnośnie polityki infrastrukturalnej jest wynikiem decyzji politycznych, skutkuje dramatycznie innym efektem niż w przypadku krajów o np. ustroju bliższym  demokracji bezpośredniej (np. Szwajcaria) i dramatycznie różni się od cywilizacji Zachodu, mimo inwestycji w szynowy transport miejski w kilku większych polskich aglomeracjach. Polityka transportowa nie ma nawet punktów podparcia- trudno bowiem np. wskazać ekonomistów transportu, brak jest nawet możliwości kształcenia się w takich dziedzinach nauki.
Między Polską a krajami cywilizacji Zachodu istnieje przepaść cywilizacyjna, bardzo wyraźna w dziedzinie polityki transportowej. Jest to wynik braku nowoczesnych mechanizmów demokratycznych, zapaści rynku mediów, braku instytucji tego sektora, braku i niuedofinansowania środowiska naukowego. W licznych regionach Polski można natrafić na identyczne polityki i kontrowersyjne decyzje, jak w Rosji czy na Ukrainie, stojące w całkowitej sprzeczności z tendencjami obecnymi w wielu rozwiniętych krajach Europy Zachodniej.
Opr. Adam Fularz na podstawie Wikipedii

Przykładowe kalendarium likwidacji sieci tramwajowej.
Casus Gliwic (za: wikipedia)
2009
maj – wystąpienie Prezydenta Miasta Gliwice do KZK GOP z wnioskiem o likwidację komunikacji tramwajowej na terenie miasta Gliwice
26 maja – pozytywne rozpatrzenie wniosku Prezydenta Miasta Gliwice przez KZK GOP w sprawie likwidacji komunikacji tramwajowej na terenie miasta Gliwice
17 czerwca – rozpoczęcie zbierania podpisów pod referendum w sprawie odwołania Prezydenta Miasta Gliwice i Rady Miejskiej
20 czerwca – dzień otwarty zajezdni w Gliwicach połączony z paradą tramwajów na ulicach Gliwic oraz kursowaniem jubileuszowej linii tramwajowej o numerze 115, który symbolizował 115 lat tramwajów w Gliwicach i na Górnym Śląsku
1 września – zawieszenie kursowania tramwajów w mieście po 115 latach ich obecności na gliwickich ulicach
8 listopada – odbyło się referendum, które okazało się nieważne ze względu na brak odpowiedniej frekwencji (minimalny próg to około 33 tysiące mieszkańców), jednak prawie 90% z około 20 tysięcy mieszkańców biorących w nim udział, opowiedziało się przeciwko władzom miasta, a tym samym za powrotem tramwajów do Gliwic

2010
27 kwietnia – pojawiają się informacje w lokalnych gliwickich mediach o prawdopodobnej likwidacji torowisk
18 czerwca – rozpoczęcie demontażu torów tramwajowych na ulicy Wieczorka
2 lipca – rozpoczęcie demontażu torów tramwajowych na ulicy Dolnych Wałów
20 lipca – rozpoczęcie demontażu torów tramwajowych na wiadukcie w ciągu ulicy Zabrskiej

2011
luty - demontaż tramwajowych przewodów trakcyjnych od połowy ulicy Zwycięstwa do pętli tramwajowej
kwiecień - demontaż tramwajowych przewodów trakcyjnych od wiaduktu w ciągu ulicy Zabrskiej do połowy ulicy Zwycięstwa
29 kwietnia – rozpoczęcie demontażu torów tramwajowych na skrzyżowaniu ulic Zwycięstwa i ul. Stefana Wyszyńskiego
8 lipca - rozpoczęcie demontażu torów tramwajowych na pętli tramwajowej na terenie dzielnicy Wójtowa Wieś
13 października – rozpoczęcie demontażu torów tramwajowych na skrzyżowaniu ulic Ignacego Daszyńskiego i Tadeusza Kościuszki


Tabela: likwidacje systemów tramwajowych w Polsce
MiastoOperatorRozstawDługość torowiskDataUwagi
OtwarciaElektryfikacjiLikwidacji
BiałystokTowarzystwo Białostockich Tramwajów Konnych1000 mmok. 6,2 km1895brak1915 
Bielsko-BiałaBielska Kolej Elektryczna1000 mm8,3 km18951971 
 Dąbrówka Wielka (GOP) Tramwaje Śląskie 1435 mm   2006GOP 
Bytom 1435 mm?19131945[1] 
Cieszyn?1000 mm1,8 km19111921 
Chorzów StaryTramwaje Śląskie1435 mm ?  2009(część Cho-rzowa)
GliwiceTramwaje Śląskie 1435 mm ? 2009 
Gubin?1000 mm2,5 km19041938 
Inowrocław?1000 mm?19121962 
Jelenia GóraKolej Elektryczna w Jeleniej Górze1000 mm
(do 1899 – 1435 mm)
?189719001969 
Kostrzyn nad Odrą?1000 mm?190319251945 
Koszalin?1435 mm?19111938 
 Tuszyn MPK Łódź    1978 
Legnica?1000 mm?188218981968 
Rzgów (Łódź) MPK Łódź    1993 
OlsztynMZK Olsztyn1000 mm 19071965 
ZKM Olsztyn1435 mm10,5 kmw budowie
Piekary (GOP) 1435 mm    1982GOP 
Słubice?1000 mm?18981945 
Słupsk?1000 mm?19101959 
Sopot[4]?800 mm
 Dalszy fragment tabeli:
 Sopot  1435 mm 2 km1884  początek XX wieku (800 mm)
1961- tramwaj normalnotorowy
Tarnów?1000 mm2,6 km19111942 
 Stolarzowice (GOP)  1435 mm     1983 
WałbrzychWałbrzyska Kolej Powiatowa1000 mm?18981966 
 Wieszowa (GOP)   1435 mm    1983 
 Wojkowice (GOP)   1435 mm       
Zgorzelec?1000 mm?18981945 
Dodatkowo: Zielona Góra- system kolei podmiejskiej na terenie miasta, zlikwidowany w latach 2010- 2012. Koszty rozbiórki torowisk przewyższały znacznie koszty modernizacji linii kolei miejskiej.

Źródło: wikipedia oraz uzupełnienia autora
 
Wałbrzych
 
autor: Shaqsperae
 
Legnica
 
 
Autor Lukasb1992
Sieć tramwajowa w Legnicy.
Data 28 czerwca 2006
Źródło Wikimedia
 
Koszalin
 
Źródło: Katedra Transportu / Onet.pl
 
Jelenia Góra
 
Dawna sieć tramwajowa w Jeleniej Górze.
Źródło Wikimedia
Autor Chadżi
Bielsko- Biała
 
Etapy likwidacji sieci tramwajowej w Bielsku-Białej.
Data 12 grudnia 2007
Źródło Wikimedia


 
Schemat linii tramwajowej w Cieszynie
Data 27 stycznia 2011
Źródło Wikimedia, tramwaje.muzeumcieszyn.pl
Autor Mixx321
 
 
 
Fot. System tramwaju w Olsztynie, jako jedyny przewidziany do odbudowy (wersja interaktywna)
Legenda: trasy budowanetrasy istniejące przed 1965, autor Jkan997, wikimedia

Litratura: 

  1. ↑ 6,0 6,1 6,2 Tramwaje Śląskie potrzebują 2,5 mld złotych na inwestycje. PAP, wiadomosci.wp.pl, 2007-05-30. [dostęp 2010-07-26].
  2.  InwestycjeTramwaje Śląskie S.A.. [dostęp 2010-07-26].
  3.  Historia: linie tramwajowe 8 i 25Wojewódzki Portal Komunikacyjny Katowice. [dostęp 2010-07-26].
  4.  Grzegorz Żądło: Ostatni kurs 12. Telewizja Silesia, 2008-12-30.
  5.  Akcja społeczna Ratujmy tramwaje prowadzona przez KMTM w Chorzowie Batorym.
  6.  Tomasz Głogowski: Wyrywają szyny, tramwajów już nie będzie. Gazeta Wyborcza, 2010-06-10.
  7.  Jacek Madeja: Gliwiczanie żałują zamiany tramwajów na autobusy. Gazeta Wyborcza, 2010-01-19.
  8.  Postanowienie Komisarza Wyborczego w Katowicach z dnia 11 września 2009 r. o zarządzeniu referendum w przedmiocie odwołania Prezydenta Miasta Gliwice przed upływem kadencji oraz Rady Miejskiej przed upływem kadencji.Państwowa Komisja Wyborcza.
  9.  Jakub Jackiewicz: Tramwaje nie jeżdżą, będzie referendumWojewódzki Portal Komunikacyjny Katowice, 2009-09-12. [dostęp 2010-07-26].
  10.  Jakub Halor: „Choroba tramwajowa” - replikaWojewódzki Portal Komunikacyjny Katowice, 2008-09-11.

Posted by Adam Phoo on 07:52. Filed under , . You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0

0 komentarze for Transport szynowy znika z pejzażu wielu polskich miast

Prześlij komentarz

Recent Entries

Recent Comments

Photo Gallery