Wskazujemy ponadto, że podróżni mają prawo do złożenia reklamacji w związku z opóźnieniem składu pasażerskiego.

Zasady wypłaty rekompensat z tytułu opóźnień pociągów dalekobieżnych wynikają z rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 315 z 03.12.2007, str. 14, ze sprost.) dalej jako: "rozporządzenie 1371/2007".

Art. 17 ust. 1 rozporządzenia 1371/2007 stanowi, że pasażer może zażądać od przedsiębiorstwa kolejowego odszkodowania za opóźnienie w przypadku opóźnienia pomiędzy podanym na bilecie miejscem wyjazdu i miejscem docelowym, za które nie otrzymał on zwrotu kosztów biletu. Minimalna kwota odszkodowania wynosi:
a) 25 % ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego od 60 do 119 minut;
b) 50 % ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego 120 minut lub więcej.

Przepis art. 17 ust. 3 zdanie drugie i trzecie rozporządzenia 1371/2007 stanowi natomiast, że przedsiębiorstwa kolejowe mogą wprowadzić próg minimalny, poniżej którego odszkodowanie nie będzie wypłacane. Wysokość progu nie przekracza 4 euro.

"PKP Intercity" S.A. wprowadziła próg wypłaty rekompensat za opóźnienia pociągów. Zgodnie z § 25 ust. 7 Regulaminu przewozu osób, rzeczy i zwierząt przez "PKP Intercity" S.A., dalej jako: "RPO-IC", wynosi on 16,00 zł, a zatem na chwilę obecną nie przekracza 4 euro.

Prosimy mieć jednak na uwadze, że przytoczone regulacje unijnego rozporządzenia nie ograniczają prawa pasażerów wszystkich kategorii pociągów w Polsce do reklamacyjnego dochodzenia roszczeń z tytułu naprawy szkody na podstawie krajowych przepisów Kodeksu cywilnego (tj. art. 363 § 1 i 471 k.c.) oraz ustawy Prawo przewozowe. W tym przypadku brak jest progów kwotowych limitujących odszkodowanie.

Zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 8), przewoźnik odpowiada za szkodę, jaką poniósł podróżny wskutek opóźnionego przyjazdu lub odwołania regularnie kursującego środka transportowego. Odpowiedzialność może obejmować rzeczywistą stratę na mieniu, jak również utracone pożytki.

W przypadku dochodzenia roszczeń na podstawie ww. przepisów krajowych konieczne jest udowodnienie przewoźnikowi poniesionej straty (np. przedstawienie rachunków mających związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy faktem opóźnienia pociągu a powstałą szkodą). Co istotne, przewoźnik może uchylić się od odpowiedzialności, jeżeli opóźnienie pociągu i powiązana z nim szkoda wynikły z przyczyn całkowicie od niego niezależnych, tj. ze zdarzeń nadzwyczajnych:
- na powstanie których nie miał on wpływu (np. utrudnienia na szlaku po nawałnicy),
- których, mimo zachowania należytej staranności, nie mógł przewidzieć lub których skutkom nie mógł zapobiec (np. wtargnięcie pod pociąg osoby postronnej czy zderzenie pociągu z samochodem na niestrzeżonym przejeździe drogowo-kolejowym).

Nie jest to więc odszkodowanie za sam fakt opóźnienia środka transportowego, lecz za udowodnioną stratę materialną powstałą wskutek opóźnionego przyjazdu pociągu do stacji docelowej zgodnej z danymi na bilecie.

Do zdarzeń nadzwyczajnych nie zaliczają się jednak przypadki awarii taboru niewywołanej czynnikami zewnętrznymi, samoczynne usterki urządzeń sterowania ruchem kolejowym czy niewłaściwa organizacja prac torowych. Za takie zdarzenia przewoźnicy ponoszą odpowiedzialność odszkodowawczą.

Usystematyzowane informacje na temat zasad dochodzenia roszczeń z tytułu opóźnień pociągów znajdzie Pan w artykule poradnikowym UTK pod adresem: https://utk.gov.pl/pl/aktualnosci/14068,Odszkodowanie-za-opozniony-pociag.html?search=37004438