Tanie linie kolejowe - ich historia w Wielkiej Brytanii
Minęła
pierwsza dekada od prywatyzacji kolei brytyjskich. Od tego czasu liczba
pasażerów wzrosła z 740 milionów do ponad miliarda w 2004 roku, rekord wzrostu
jak dotychczas nienotowany nigdzie w Europie, gdzie pasażerowie z reguły
gremialnie rezygnują z usług kolei. Niemniej także koleje, jeśli są prywatne,
mogą utrzymać pozycję na rynku, a także pozyskać nowych klientów. Sprzyja temu
konstrukcja organizacyjna brytyjskiego kolejnictwa. Przewoźnicy są prywatni
(ale zobligowani są do realizacji pewnych usług publicznych), a Państwo
wystawia do przetargów regionalne sieci kolejowe zorganizowane w formie franczyz
z konkretnymi zapisami odnośnie minimalnej ilości oferty na danych liniach,
oraz godzinach w jakich ta oferta ma być dostępna.
System ten jest daleki od
leseferystycznego wolnego rynku, i umiejętnie łączy inicjatywę sektora
prywatnego z ochroną interesu pasażerów, którzy mają do dyspozycji ofertę
przewozową także w godzinach skrajnych, która normalnie nie byłaby realizowana,
jednakże przewoźnicy sa do niej zobowiązani zapisami w umowach. System ten
ma jedną główną zaletę- uwalnia on inicjatywę sektora prywatnego i umożliwia
rozwój kolei.
A
takim krokiem w stronę rozwoju była z pewnością inicjatywa Megatrain-
pasażerskiej kolei dyskontowej, której celem jest maksymalizacja wypełnienia
pociagów i maksymalizacja wpływów dzięki skomplikowanym systemom taryfowym
typowym dla idei tzw. tanich linii- low cost carriers (LCC), które najpierw
pojawiły się na najbardziej zliberalizowanym rynku transportowym- lotniczym, a
potem stały sie popularne także w przewozach autobusowych (również
zliberalizowanych w tym kraju od około 20 lat). Wielka Brytania, prywatyzując
swe koleje niemal dekadę temu umożliwiła także to że ta inicjatywa ma dziś szansę
wejścia na rynek kolejowy.
Prywatny
przewoźnik Stagecoach zamierzał powtórzyć sukces Megabus, swojego dyskontowego
przewoźnika autobusowego, uruchamiając od zeszłego miesiąca próbny serwis
Megatrain na obsługiwanej przez siebie franszczyzie kolejowej Pociągów
Południowo-Zachodnich (South West Trains). Franczyza to, mocno uogólniając,
sieć linii kolejowych których prawo obsługi dany przewoźnik wygrał w przetargu
żądając najniższych dotacji i oferując gwarancję najlepszej jakości sposród
innych konkurentów biorących udział w walce o tą franszczyzę. Standardy usług
oraz minimalna ilość oferty są zapisane w umowie franszczyzy administracji
państwowej z przewoźnikiem.
Z
cenami biletów zaczynającymi sie już od 1 funta (ok. 5,67 PLN), Stagecoach miał
nadzieję że Megatrain.com przyciągnie nowych pasażerów na linie kolejowe w ten
sam sposób jak tanie linie lotnicze pozyskały miliony nowych pasażerów dla
transportu lotniczego.
Około
75 tysięcy osób podróżowało codziennie do stacji Londyn Waterloo pomiędzy 7 a 10
rano, a wielu dojeżdżających do pracy zmuszonych jest podróżować na stojąco.
Niemniej, poza godzinami szczytu popyt ostro spada, i Stagecoach miał nadzieję
że Megatrain zapełni tysiące pustych miejsc.
Ceny
biletów na dwóch trasach testowych- do Londynu z Southampton i Portsmouth, miały
zaczynać się od 1 funta (ok. 5,67 PLN) za pojedynczy bilet plus 50 pensów (2,8
PLN) opłaty za zarezerwowanie biletu. Bilety mogły być nabyte tylko
poprzez Internet, i to właśnie ten kanał dystrybucji pozwala na to by były one
sprzedawane tak tanio, ponieważ przewoźnik nie ponosił prawie żadnych
zwiększonych kosztów z tego tytułu.
Początkowo,
Pociągi Południowo-Zachodnie udostępniły 3000 miejsc tygodniowo w czasie poza
szczytem od poniedziałku do piątku na swych już istniejących w ofercie
serwisach do Londynu ze wspomnianych miejscowości. Bazowanie na już istniejącej
sieci usług odróżnia tą ideę marketingową od innego dziecka grupy Stagecoach,
tanich linii autobusowych www.megabus.com, które w swym drugim roku
działalności przewiozły 1,5 miliona podróżnych na sieci obsługującej 35 miast.
Wszystkie
ceny biletów podano tylko w jedną stronę, tak samo jak Ryanair, Easyjet i inne
tanie linie lotnicze. I zamiast biletów, pasażerowie otrzymywali numery
rezerwacji, które pokazują obsłudze lub osobom sprawdzającym prawo
podróżnych do wejścia na perony (w Wlk. Brytanii wejście na perony jest możliwe
tylko dla posiadaczy ważnych biletów lub peronówek). Rezerwacje były też
wysyłane SMS-em na telefon komórkowy i potwierdzenia rezerwacji mogły być
pokazane obsłudze z wyświetlacza telefonu komórkowego.
Pociągi
Południowo-Zachodnie otrzymały wsparcie z Departamentu Transportu Rządu jej
Królewskiej Mości na ten 34-tygodniowy okres próbny pracy Megatrain. Inni
operatorzy mogli oglądać rozwój sytuacji i wprowadzić własne wersje
dyskontowych przewoźników kolejowych jeśli Megatrain byłby sukcesem. Po latach
okazał się jednak rozwinąć na rynku, od roku 2009 był instalowany na
franczyzach różnych przewoźników.
Linie
| Route | Start date | Notes |
|---|---|---|
| Sheffield - Chesterfield - Derby - Loughborough - Leicester - London St Pancras International | 2 January 2008 | |
| Nottingham - Loughborough - Leicester - London St Pancras International | 2 January 2008 | Replacement for the M13 Megabus route. |
| Sheffield - Chesterfield - Nottingham - Peterborough - Norwich | 5 January 2009 | |
| East Midlands Parkway - London St Pancras International | 20 March 2009 | Part of the Megabusplus service, providing onward coach connections to Yorkshire |
| Portsmouth Harbour - Portsmouth & Southsea - London Waterloo | 1 November 2005 | |
| Havant - London Waterloo | 29 October 2007 | |
| Southampton Central - London Waterloo | 1 November 2005 | |
| Bournemouth/Poole/Weymouth - London Waterloo | 22 April 2006 | |
| Salisbury - London Waterloo | 22 April 2006 | |
| Yeovil Junction - London Waterloo | 22 April 2006 | |
| Axminster - London Waterloo | 29 October 2007 | |
| Honiton - London Waterloo | 29 October 2007 | |
| Exeter St Davids - Exeter Central - London Waterloo | 22 April 2006 | |
| Bath Spa - London Waterloo | 22 April 2006 | |
| Bristol Temple-Meads - London Waterloo | 22 April 2006 | |
| Birmingham New Street - Coventry - London | 2009 | Selected journeys as part of Virgin Trains |
Adam Fularz na podstawie "Stagecoach Launches 1 GBP Fare to Fill Empty Seats" w: Rail Professional, XII 2005 oraz informacji z witryny operatora systemu.
Posted by Adam Phoo
on 06:36.
Filed under
demonopolizacja rynku kolejowego,
koleje w Wielkiej Brytanii
.
You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0
