Na zlecenie Sekretariatu Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Instytut Transportu Samochodowego oraz firma Heller Consult Sp. z o. o. zebrały dane dotyczące stosowania pasów bezpieczeństwa, kasków ochronnych oraz urządzeń zabezpieczających dzieci w wieku 0 – 12 lat. Badania dokonano metodą obserwacji z zewnątrz w 16 województwach w 86 punktach pomiarowych w całej Polsce.

Czy korzystamy z pasów bezpieczeństwa?

Choć w Polsce coraz więcej osób zapina pasy bezpieczeństwa, wskaźnik ich używania w samochodach osobowych jest zróżnicowany. Wyniki badań pokazują, że chętniej pasy bezpieczeństwa stosują kierujący - 95% oraz pasażerowie z przodu -  96%. Najrzadziej pasy zapinają pasażerowie podróżujący z tyłu pojazdu – 76%.

Kolejne badania potwierdzają, że podejmowane w ostatnich latach działania edukacyjne przynoszą wymierne efekty. Odnotowaliśmy wzrost stosowania pasów bezpieczeństwa we wszystkich rodzajach pojazdów co może wskazywać na skuteczność m.in. kampanii informacyjno – promocyjnych prowadzonych w kraju oraz intensyfikacji działań w obszarze nadzoru. Ważne aby kontynuować podjęte działania, wzorem najlepszych państw europejskich. – mówi Agata Foks, Sekretarz KRBRD

Najczęściej stosujemy pasy bezpieczeństwa na autostradach – 97% i w dużych miastach – 96%, najrzadziej na drogach powiatowych – 88%. Porównując stosowanie pasów 
w samochodach osobowych w poszczególnych regionach Polski, można zauważyć  różnice sięgające nawet 11 punktów procentowych. Najwyższy wskaźnik stosowania pasów, zanotowano w województwach: pomorskim, śląskim, opolskim i warmińsko – mazurskim – 98%. Najniższym wskaźnikiem charakteryzują się województwa: lubelskie – 87%, podkarpackie oraz podlaskie – 89%. Badanie pokazuje, że najniższy poziom wskaźnika stosowania pasów bezpieczeństwa w samochodach osobowych występuje we wschodnich regionach Polski. Co ciekawe, biorąc pod uwagę wiek użytkowników samochodów osobowych stosujących pasy bezpieczeństwa, największy wzrost zanotowano wśród młodzieży (18 – 24 lata).

Po raz pierwszy spośród samochodów osobowych wyodrębniono dane o taksówkach. Przeprowadzone badanie dotyczyło stopnia stosowania pasów przez kierowców i pasażerów taksówek w miastach wojewódzkich. Wynika z nich, że pasy bezpieczeństwa były  stosowane prawie dwukrotnie rzadziej niż ogólnie przez użytkowników pojazdów osobowych. 49% osób podróżujących taksówkami było zapiętych w pasy, w tym: kierujących 49%, pasażerów z przodu – 71% zaś pasażerów z tyłu 43%. Co ciekawe, kierowcy jadący z pasażerami, stosowali pasy częściej – 51%, niż jadąc bez pasażerów – 48%, mimo, iż przewożąc pasażera nie mają takiego obowiązku.  

Porównanie stosowania pasów w badanej grupie w samochodach osobowych, dostawczych i ciężarowych od lat wskazuje, że najczęściej stosowane są one przez użytkowników samochodów osobowych – 94%, najrzadziej natomiast samochodów ciężarowych – 74%.

Z badań Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (ang. European Transport Safety Council - ETSC) wynika, że zginęłoby 900 osób mniej, gdyby wskaźnik stosowania pasów bezpieczeństwa na wszystkich siedzeniach w samochodzie wynosił 99 %. W kwietniu 2014 roku ETSC zarekomendowało państwom członkowskim UE m.in. następujące działania: zwiększenie wskaźnika stosowania pasów bezpieczeństwa na przednich i tylnych siedzeniach oraz zwiększenie wskaźnika stosowania urządzeń zabezpieczających dzieci w samochodach (European Transport Safety Council, Ranking EU progress on car occupant safety, PIN Flash report 27, April 2014, page nr.17). Wychodząc naprzeciw powyższym rekomendacjom międzynarodowych ekspertów w dziedzinie bezpieczeństwa ruchu drogowego, Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego zaplanowała kampanię na rzecz zapinania pasów bezpieczeństwa oraz stosowania fotelików dziecięcych w pojazdach. Start kampanii przewidziany jest na II połowę października br. 

Czy  stosujemy urządzenia zabezpieczające dzieci w wieku 0 – 12 lat? 

Specjaliści zebrali dane o ok. 2,5 tysiącach dzieci w wieku 0 – 12 lat, przewożonych w samochodach osobowych, ciężarowych i dostawczych. Z analizy danych wnika, że 93% dzieci objętych badaniem w samochodach osobowych było przewożonych w fotelikach. Co niepokojące jednak, wraz ze wzrostem wieku dzieci spada odsetek stosowania urządzeń zabezpieczających. Najwyższy wskaźnik – 99% odnotowano w grupie dzieci w wieku do 3 lat, najmniejszy – 90% wśród dzieci w wieku 8 – 12 lat.  Najczęściej przewozimy dzieci w fotelikach na autostradach – 100% i drogach ekspresowych – 96%, najrzadziej na drogach krajowych – 87% i powiatowych 90%. Częściej też jesteśmy skłonni zabezpieczyć dzieci na drogach w obszarach zabudowanych, gdzie 94% badanych przewożono w fotelikach, niż na  drogach poza obszarami zabudowanymi gdzie wskaźnik ten wyniósł 90%.   

Czy używamy  kasków ochronnych podczas jazdy rowerem/ motorowerem/ motocyklem? 

Eksperci odpowiedzieli również na to pytanie wskazując, że w odróżnieniu od motocyklistów i motorowerzystów, wśród których zdecydowana większość podróżuje w kaskach ochronnych (motocykliści – 99%; motorowerzyści – 98%), w przypadku rowerzystów stosuje je zaledwie co piąty. Zauważono również wyraźną dysproporcję między stosowaniem kasków wśród młodzieży (18 – 24 lata)  i osób starszych (powyżej 60 lat). O ile niemal co czwarty (23%) rowerzysta w wieku do 17 lat stosował kask ochronny, o tyle w drugiej z omawianych grup, czynił to już jedynie co dziesiąty badany (12%). Z porównania zmian w latach 2013 – 2015 dla poszczególnych grup wiekowych wynika, że w omawianym okresie systematycznie rośnie liczba dorosłych stosujących kaski ochronne – odnotowano wzrost o 12 punktów procentowych. Podobnie wśród młodzieży stosowanie kasków ochronnych wzrosło o 13 punktów procentowych. Rośnie również liczba rowerzystów stosujących kaski na drogach krajowych i powiatowych. 

Choć w polskim prawie nie ma przepisu nakazującego stosowanie kasków ochronnych przez rowerzystów, należy kontynuować działania edukacyjne mające na celu podnoszenie świadomości rowerzystów i informować jak poważne w skutkach mogą być urazy głowy odniesione przez nich w wypadkach drogowych. Wyniki badań wskazują, że działania edukacyjne powinny być skierowane do wszystkich grup wiekowych, ze szczególnym uwzględnieniem osób starszych, które mimo zanotowania postępu, nadal stanowią grupę rowerzystów najrzadziej stosujących kaski ochronne. Co więcej, działania te odnoszą wymierny skutek gdy są prowadzone przez wszystkie podmioty zaangażowane w działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w naszym kraju, a więc nie tylko instytucje rządowe, ale również zrzeszenia branżowe, właściwe instytucje społeczne czy organizacje pozarządowe – dodaje Agata Foks, Sekretarz KRBRD 

Dodatkowe informacje: Urszula Nowinowska – st. specjalista ds. edukacji, komunikacji i promocji - Sekretariat Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, tel. 516 175 960. 

http://www.krbrd.gov.pl/pl/aktualnosci/zainwestuj-w-bezpieczenstwo-bassuredbinsured.html 


Z pozdrowieniami 

Wydział Prasowy
Biuro Ministra
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
ul. Wspólna 2/4
00-926 Warszawa