Mamy w Polsce, wierząc wysoce niepewnym danym demograficznym GUS, 10 aglomeracji powyżej pół miliona mieszkańców (z czego 5 ponadmilionowych) i około 20 mniejszych aglomeracji, mieszczących się w przedziale 100- 500 tys. ludności.

Największa z nich, Konurbacja Górnośląska liczy około 3,2 mln mieszkańców, bez uwzględnienia depopulacji i migracji ludności (w Polsce brak jest nawet wiarygodnych danych demograficznych). Konurbacja pozbawiona jest głównego, dominującego ośrodka miejskiego i ma wiele równorzędnych centrów (stąd też poprawne określenie tego skupiska ludności to konurbacja, a nie aglomeracja). Obejmuje ona dwa okręgi przemysłowe (Górnośląski i Rybnicki) i wraz z czeską Ostrawą jest największym skupiskiem ludzi w tej części Europy, liczącym 4,5 mln mieszkańców. Gdyby to śląskie megapolis stanowiło jedno miasto, byłoby 3. najludniejszym na kontynencie, po Londynie i Paryżu. I cóż z tego, skoro polskie aglomeracje to twory, ogólnie ujmując, wirtualne?

Plenerowe muzeum

Polskie aglomeracje i konurbacje są nimi w zasadzie tylko na papierze i w głowach naukowców-futurologów. Jedna z definicji tych form skupisk ludzkich głosi, iż jest to zespół miast połączonych wspólną siecią komunikacyjną. Otóż w Polsce tą sieć komunikacyjną to nawet w większości przypadków mamy, tylko że nie jest ona wykorzystana, a na przeszkodzie w jej wykorzystaniu stoi gąszcz państwowych monopoli, tama administracyjnych ograniczeń i biurokratycznych zapór dla inicjatywy prywatnych przewoźników którzy z chęcią realizowaliby zyskowne przewozy aglomeracyjne, ale w większości nie mogą.

Na ich (i potencjalnych pasażerów) nieszczęście polski transport zbiorowy ostał się przed reformatorami i działa jako plenerowe muzeum gospodarki planowej w jej najgorszym, bo już zdegenerowanym,wydaniu. Na jego straży stoi powstałe w celu obrony status-quo lobby działających ręka w rękę dyrektorów i lobbystów.

Tabela1. Największe miasta Polski i ich aglomeracje

źródło:GUS 2003, *- szacunki własne na 2004 wg wikipedia.org ihttp://www.world-gazetteer.com/fr/fr_pl.htm

**-możliwość znacznej depopulacji z racji postępującej migracji i nieaktualności danych GUS.

Zorganizuj się sam
Aglomeracje w większości przypadków krajów wysokouprzemysłowionych opierają się na komunikacji zbiorowej, a tą w Polsce traktuje się jako usługę dla osób mniej zaradnych życiowo, biednych etc. Nie istnieje komunikacja zbiorowa w jej zachodnioeuropejskim kształcie usługi komplementarnej i konkurencyjnej do wykorzystania samochodu osobowego, oferującej porównywalne prędkości i komfort. Bardzo często w miastach Europy Zachodniej oferuje się szybsze czasy przejazdu dzięki np. uprzywilejowaniu transportu zbiorowego w ruchu czy na skrzyżowaniach z transportem indywidualnym, redukując jednocześnie możliwość podróży samochodem osobowym do centrum miast.

W Polsce nadal brak jest aktów prawnych o transporcie zbiorowym zgodnych z dyrektywami Komisji Europejskiej odnośnie wprowadzenia mechanizmów konkurencji w tym sektorze, ba, w zasadzie brakuje nawet samych aktów prawnych o organizowaniu transportu publicznego, wobec czego nie organizuje go nikt- tak jest np. z transportem regionalnym. Trudno też oczekiwać by ten zorganizował się sam.

Jak tu bowiem mówić o spójnym systemie komunikacyjnym w aglomeracji,skoro np. w tzw. Trójmieście Lubuskim (zespół nadodrzańskich miast Zielona Góra, Nowa Sól, Sulechów zamieszkałych przez 180tys. osób) działa 9 różnych przewoźników, każdy z nich posiada inny system biletowy i inaczej je dystrybuuje: jeden z przewoźników sprzedaje bilety wyłącznie w kasach na dworcach, inny wyłącznie u kierowców w autobusach, a jeszcze inny, największy przewoźnik autobusowy tej aglomeracji, sprzedaż biletów prowadzi wyłącznie w automatach zamontowanych w każdym autobusie i na niektórych przystankach?

--